Voetprothese, de juiste voor jou!
Het is belangrijk dat je voetprothese past bij jouw leefstijl, activiteiten en doelen. Natuurlijk gaat jouw instrumentmaker voor je op zoek naar de meest geschikte mogelijkheid. Maar het kan geen kwaad om je alvast in te lezen!
Welke voetprothese het meest geschikt is voor jou hangt af van ten minste vier factoren: je amputatieniveau, activiteitenniveau, gewicht én gewenste voetovertrek. Welke invloed heeft elk van deze factoren?
Je amputatieniveau
Als je voet slechts gedeeltelijk is geamputeerd heb je waarschijnlijk een voetprothese nodig die op maat is gemaakt, zodat hij in je schoen past. Is je been geamputeerd door de enkel? Dan heb je een speciale lage variant nodig. Voor een amputatie boven de enkel is waarschijnlijk een standaard model goed geschikt. Hierbij kun je nadenken over een flexibele voetprothese met meerdere assen en schokdemping. Ben je boven de knie geamputeerd? Hoe hoger de amputatie, des te minder controle heb je over de prothese en des te meer stabiliteit zal je nodig hebben in de voetprothese.
Er is nog een reden waarom de locatie van je amputatie invloed heeft op je prothesevoet. Wanneer je rechtop staat moet je prothese de ruimte vullen tussen je stomp en de grond. De voet moet er bovendien voor zorgen dat je prothesezijde net zo lang is als je andere been. De meeste prothesevoeten zijn zo’n 5 tot 18 centimeter hoog. De plaats van je amputatie bepaalt dus deels de mogelijkheden voor een prothesevoet. Als je een lage amputatie hebt zal een hoge voet niet mogelijk zijn.
Je activiteitenniveau
Hoe actief ben je en welke activiteiten doe je regelmatig? Het heeft allemaal invloed op de keuze voor een voetprothese. Je instrumentmaker zal altijd op zoek gaan naar een voetprothese die zorgt voor een zo groot mogelijke bewegingsvrijheid – en daarmee een zo hoog mogelijke kwaliteit van leven. De verkeerde voetprothese kan lopen juist moeilijker maken. Hieronder zijn de vijf verschillende activiteitsniveaus toegelicht.
Niet kunnen lopen / Activiteitenniveau K0
Als je niet kunt lopen wil je misschien toch graag een voetprothese. Deze kan je bijvoorbeeld helpen om je meer zelfverzekerd te voelen. Je prothese hoeft echter niet je gewicht te dragen en hoeft je ook niet te helpen bij het lopen. Het is dus vooral belangrijk dat de voet er ‘echt’ uitziet.
Beperkt bewegen binnenshuis / Activiteitenniveau K1
Kun je maar beperkt bewegen? Dan ben je waarschijnlijk op zoek naar een voet die zorgt voor optimale stabiliteit en je helpt om in balans te blijven als je staat of kleine stapjes neemt. Veiligheid staat dus voorop! Het is daarom belangrijk dat je voet voldoet aan de volgende eisen:
- Lichtgewicht;
- Een veilige onderzijde, zodat je je gewicht veilig op de voet kunt plaatsen;
- De mogelijkheid om te lopen zonder de knie te buigen.
Beperkt bewegen buitenshuis / Activiteitenniveau K2
Kun je beperkte afstanden lopen op een rustig tempo? En lukt dat ook als je te maken krijgt met obstakels als stoepranden en een ongelijke ondergrond ? Dan heb je waarschijnlijk baat bij een voetprothese die stabiliteit en comfort biedt door je gewrichten en stomp te beschermen. De volgende eisen zijn belangrijk voor jou:
- Schokdemping wanneer je hiel op de grond komt;
- De mogelijkheid om de voet licht af te rollen tijdens het lopen;
- Een soepele overgang van sta- naar zwaaifase (een stap nemen);
- Flexibele bewegingen als je ook wilt lopen op ongelijk terrein.
Bewegen buitenshuis / Activiteitenniveau K3
Ben jij in staat om met verschillende snelheden te lopen, ook op ongelijk terrein of wanneer je te maken krijgt met obstakels? Dan is het belangrijk dat je voet voldoet aan deze eisen:
- Een soepele afwikkeling van de voet;
- Een goede energie-afgifte;
- De mogelijkheid om aan te passen aan ongelijk terrein.
Ongelimiteerd bewegen buitenshuis / Activiteitenniveau K4
Kun je een lange tijd lopen en krijg je regelmatig te maken met veeleisende activiteiten op je werk, tijdens je hobby of tijdens het sporten? Dan heb je een voetprothese nodig die bestand is tegen schokken, druk en draaibewegingen. Ook is het belangrijk dat je voet reageert als je verandert van loopsnelheid of gaat rennen. (Voor sommige activiteiten heb je misschien een speciale sportvoet nodig.) Voor dagelijks gebruik zijn de volgende eisen belangrijk:
- Een soepele afwikkeling van de voet;
- Goede ondersteuning van de voorvoet;
- Uitstekende energie-afgifte (bijvoorbeeld een stijvere voet van carbon voor meer steun en energie-opslag);
- De mogelijkheid om aan te passen aan ongelijk terrein.
Je gewenste voetomtrek
Voetovertrekken zijn verkrijgbaar in kleuren die passen bij je huidskleur, in verschillende maten en vaak met een losse grote teen, zodat je ook sandalen kunt dragen. Eenvoudigere voetovertrekken hebben meestal wat minder details, zoals tenen, en zitten soms vast aan de voetprothese. Hoogwaardige voetovertrekken hebben vaak meer levensechte tenen en huidskleuren. Ben je erg actief? Ga dan op zoek naar een voet met een vervangbare voetovertrek. Zo kun je een andere overtrek gebruiken bij verschillende activiteiten.